विराटनगर । विराटनगरको रानी भन्सार नाकाबाट मासिक १ करोडभन्दा बढीको कनिका आयात हुने गरेको छ । विशेषगरी बियर लगायतका लोकल रक्सीका लागि ठूलो परिणाममा कनिकाको खपत हुँदै आएको छ ।
पछिल्लो समयमा कोरोना महामारीका कारण सेनिटाइजरको उत्पादन बढेसँगै त्यसका लागि आवश्यक स्प्रिट तयार गर्नका लागि कनिका प्रयोग बढेकाले कनिकाको माग बढेको हो ।
रानी भन्सार कार्यालयको तथ्याङ्क अनुसार गएको चैत र बैशाख महिनामा मात्र रानी नाकाबाट २ करोड ९४ लाख ४८ हजार ५२० रुपैयाँ मूल्यको ११ लाख ८८ हजार ८६५ केजी कनिका नेपाल भित्रिएको छ ।
भन्सार कार्यालयका सूचना अधिकृत सन्तोष यादवले चैत महिनामा १ करोड ४३ लाख १४ हजार ७६८ रुपैया मूल्यको ५ लाख ९८ हजार ६३० केजी र बैशाख महिनामा १ करोड ५१ लख ३३ हजार ७५५२ रुपैया मूल्यको ५ लाख ९० हजार २३५५ केजी कनिका नेपाल भित्रिएको छ ।
भन्सार कार्यालयको तथ्याङ्कले सोही दुई महिनाको अवधिमा ४० करोड २८ लाख २३ हजार बराबरको ८४ लाख ३८ हजार १५५ केजी चामल नेपाल आयात भएको छ ।
चामल र कनिकाको परिणाम तुलना गर्दा चामलको कुल आयातको झन्डै आधा तिहाइ आयात कनिकाले ओगट्ने गरेको प्रवक्ता सन्तोष यादवले बताए । उनले नेपाल भित्रिएका सबै कनिका भारतबाट आउने गरेको र के प्रयोजनका लागि आउने गरेको बारेमा आफूहरुलाई थाहा नहुने पनि बताए ।
साराडा ग्रुपका निर्देशक एवं उद्योगी पवन सारडाले बियरको बढ्दो खपतले कनिकाको आयातलाई दबाब परेको समयमा स्वास्थ्य सुरक्षाका लागि हामीले प्रयोग गर्ने सेनिटाइजर बनाउन पनि कनिकाको प्रयोगले त्यसको आयातमा थप दबाब परेको बताए ।
‘मुलुक भर रक्सी र बियर उत्पादन गर्ने पाँच वटा उद्योग छन्’ उद्योगी सारडाले भने, ‘ति सबै उद्योगका लागि कनिका प्रयोग हुने गरेको छ ।’ यो सँगै अहिले सेनिटाइजर उत्पादन गर्ने उद्योगमा पनि कनिकाको बढ्दो प्रयोग भएकाले यसको मागलाई बढाइदिएको उनले बताए ।
सारडाका अनुसार सेनिटाइजर उत्पादनका लागि आवश्यक ९कच्चा पदार्थका रुपमा प्रयोग हुने० स्प्रिटमा लागि ७५ प्रतिशतसम्म कनिकाको प्रयोग हुदै आएको छ । सारडाले सञ्चालक रहेको स्प्रिट तयार गर्ने प्रिमियम अर्गानिक उद्योगका लागि मासिक १५ सय टन कनिका खरिद हुदै आएकोमा ठुलो परिमाणमा भारतबाट र केही नेपालबाट खरिद गरेर कनिका प्रयोग गरिदै आएको सारडाले बताए ।
हाल सुनसरी–मोरङ औद्योगिक करिडोरमा सेनिटाइजर र रक्सीका लागि आगि आवश्य कच्चा पदार्थ ९स्प्रिट० उत्पादन गर्ने दुई वटा उद्योग रहेका छन् । यसबाहेका अन्य जिल्लामा रहेको यस्ता रक्सी उत्पादन गर्ने उद्योगका लागि रानी नाका भएर भित्रिएका कनिका ती उद्योगसम्म पुग्ने गरेको उद्योगी सारडाले बताए ।
यसअघि मकै र चामलको प्रयोगबाट स्प्रिट तयार गर्ने काम हुदै आएकोपनि यी खाद्यान्न मँहगो भएकाले त्यस्ता उद्योगहरूले कनिकाको प्रयोगलाई बढाएको समेत सारडाले बताउँछन् ।