नाक, मुख, घाँटी वा फोक्सोमा हुने संक्रमणलाई श्वासप्रश्वास नलीको संक्रमण भनिन्छ । साधारणतया यस्तो संक्रमण गम्भीर चोट, तथा अन्यत्रबाट सरेर आउँछ ।
लामो समयसम्म ओछ्यानमा पल्टिरहनु पर्ने बिरामीहरुमा फोक्सोको चाल र गतिमा कमी आउँछ । जसले गर्दा फोक्सो भित्रबाट निस्किने खकारलाई बिरामीले खोकेर बाहिर निकाल्न सक्दैनन् र फोक्सोभित्र जमेको खकारले संक्रमण गराउने संभावना हुन्छ ।
किन हुन्छ संक्रमण ?
नाक, मुख, घाँटी वा फोक्सोमा संक्रमण हुनुमा पिनास (साइनसिटिस), घाँटीको संक्रमण (फाराइनजाइटिस), स्वरनलीमा संक्रमण (लाराइनजाइटिस), कानको मध्य भागमा संक्रमण (ओटोटिश मिडिया) लगायतका कारण रहने गरेका छन् ।
यी कारणले श्वासप्रश्वास नलीमा गम्भीर संक्रमण हुनसक्छ । यस अलावा निमोनिया साथै नाक, मुख र घाँटीमा संक्रमितका साधनहरु जस्तै रुमाल, मास्क, ओछ्यान, सिरक आदि प्रयोग गरेमा वा प्रदुषित हावामा बिरामीले श्वासप्रश्वास लिएमा पनि श्वासप्रश्वास नलीमा संक्रमण हुने गर्दछ ।
संक्रमणका लक्षण
– १०३ डिग्रीसम्म ज्वरो आउनु
– धेरै पसिना आउनु
– श्वास फेर्न गाह्रो हुनुरछिटोछिटो श्वास फेर्नु
– श्वास फेर्दा असाधारण आवाज आउनु
– चर्को खोकी लाग्नु
– कफरखकार बाक्लो गाढा हुनु
– पहेँलोररगत मिसिएको बाक्लो खकार आउनु
– पुरै शरीरमा पीडा हुनु
– अत्यधिक थकाइ लाग्नु ।
बिरामीको स्याहार
– घर वरपरको वातावरण धुलो, धुवाँ मुक्त स्वच्छ राख्ने ।
– बिरामी घरपालुवा जनावरबाट टाढा रहने ।
– बिरामीको छेउमा नजाने ।
– जलवियोजन हुन नदिन बिरामीलाई तातो झोलिलो पदार्थ खुवाउने ।
– बिरामीलाई न्यानो बनाई राख्न चिसोबाट बचाउने ।
– बिरामीलाई राम्ररी हावा चल्ने कोठामा राख्ने ।
– बिरामीको ओछ्यान आरामदायी बनाउने ।
– बिरामीको उपचार र हेरचाह अघि र पछि साबुन पानीले राम्ररी हात धुने ।
– बिरामीको उपचारमा सक्रियहरुले मुख छोप्न माक्स लगाउने ।
– बिरामीले लगाएको माक्स फेरीरहने ।
– बिरामीले प्रयोग गर्ने श्वासप्रश्वासका साधनहरु स्यानिटाइज गर्ने ।
– बिरामीलाई प्रोटिनयुक्त पोषिलो खानेकुरा माछामासु, अण्डा र दूधजन्य पदार्थ खुवाउने ।
– बिरामीले फोक्सोलाई फैलाउन मद्दत पुर्याउने श्वासप्रश्वास व्यायाम गर्ने ।
– नाकबाट फोक्सोभित्र हावा तान्ने र मुखबाट हावा छोड्ने ।
– खोक्ने अभ्यास गर्ने ।
– अभ्यास गर्नु भन्दा १० मिनेट अगाडि बिरामीलाई तातोपानी बाफ लिने ।
– बिरामीले भित्रैदेखि बिस्तारै गहिरो सास तान्ने र छोड्ने पक्रिया प्रशस्त मात्रामा गर्ने ।
