जसरी खेतमा बीउ नजिक र धेरै छर्यो भने सप्रँदैन त्यस्तै बच्चाहरु पनि नजिक र धेरै भए राम्रोसँग हुर्कन पाउँदैनन् । छिटो–छिटो वा धेरै बच्चा जन्मेमा निम्न असर पर्नसक्छ ।
— नजिक–नजिक गर्भ भएमा बच्चाले आमाको दूध धेरै खान पाउँदैन र पोषणस्थिति राम्रो हुँदैन । त्यस्तै, घरमा उपलब्ध, सीमित खाना धेरै बच्चाहरुमा बाँड्नु परेमा बच्चाहरु राम्ररी हुर्कन पाउँदैनन् ।
धेरै बच्चा जन्माएमा वा छिटोछिटो बच्चा पाएमा आमाको स्वास्थ्यमा निम्न प्रकारका नराम्रा असर पर्नसक्छन्—
१) मातृ मृत्युदर बढी हुन्छ। चाडो वा बढी बच्चा जन्माइसकेका गर्भवती महिलाहरुको मातृ मृत्युदर सरदरभन्दा पचास प्रतिशत बढी भएको पाइएको छ ।
२) जन्मनासाथ वा एक महिनाभित्रमा वा एक वर्षभित्र मर्ने बच्चाहरुको अनुपात धेरै हुन्छ ।
३) धेरै बच्चाहरु भएमा झाडापखाला, सरुवा रोग र कुपोषण हुने बढी सम्भावना हुन्छ ।
४) गर्भको बेलामा गर्भसम्बन्धी विभिन्न रोगहरु लाग्नसक्छ ।
५) मरेको बच्चा जन्मने सम्भावना बढ्छ ।
६) पाठेघरको रोग हुनसक्छ ।
७) गर्भपतन हुनसक्छ ।
८) प्रसव गाह्रो हुनसक्छ ।
साभार : ‘स्वास्थ्य समस्या र समाधान’ पुस्तकबाट
